Canto ostinato van Simeon ten Holt

Zon, wind, ritselende boombladeren en loopgeluid op het knisperende grind vallen aangenaam samen met de compositie Canto ostinato van Simeon ten Holt. Het stuk dat uitgroeide tot een klassieke hit is afwisselend meditatief, overrompelend, melancholiek en dynamisch. Ten Holts meesterwerk wordt in dit ligconcert uitgevoerd op twee marimba’s en twee vibrafoons met het Park als perfecte decor.

Wanneer je de noten die samen de partituur van Canto ostinato vormen achter elkaar speelt, ben je waarschijnlijk in zo’n twintig minuten klaar. Maar dat is niet wat Simeon ten Holt voor ogen stond. Tussen 1973 en 1979 werkte de componist uit het Noord-Hollandse Bergen aan dit stuk ‘voor één of meer toetsinstrumenten’. 

Canto is een aaneenschakeling van secties met en zonder herhalingstekens. Ter plekke beslissen de uitvoerenden met elkaar wanneer zij naar de volgende sectie gaan. Zij kiezen zelf de speelmanier (staccato, marcato, legato), de dynamiek (piano, mezzo, forte) en de motieven of hun varianten. Zijn musici geeft Ten Holt zo een ongekende vrijheid. Geen uitvoering van Canto is hetzelfde.

Pianist Jeroen van Veen zei erover: ‘Van de muziek gaat een tranceachtige, ritualiserende werking uit. Het herhalingsprincipe zorgt ervoor dat je loskomt van het verleden en de toekomst. Je vergeet als speler en luisteraar als het ware waar je vandaan kwam of waar je naartoe gaat. In traditionele muziek gaat het altijd over ontwikkeling, climax en opbouw; bij Ten Holt gaat het meer over het moment, het ondergaan, de variatie en de interactie.

Op de vraag aan de componist of zijn muziek romantisch kan worden genoemd antwoordde hij: ‘Mmmmmja. Melancholieke, nostalgische muziek. (…) Het is de nostalgie van het vreemdelingschap. Heimwee naar een utopie misschien. Naar het land van de beminden. Naar de wereld waar de mensen geen roofdieren voor elkaar zijn.’ Een verlangen naar vrijheid dat anno 2024 actueler is dan ooit.

De compositie wordt uitgevoerd door de 'Vincent Houdijk Mallet Group’, een internationaal gezelschap bestaande uit 
Vincent Houdijk & Grigory Osipov - vibrafoon
Maria Schmeleva & André Neto - marimba