Tuinarchitecten met groen bloed
21/12/2021 | GESCHIEDENIS – Anne Mieke Backer

Van de ontwerpers van het Park - de oorspronkelijk uit Duitsland afkomstige Johann David Zocher junior en zijn zoon Louis Paul Zocher - is Johann David junior de meest bekende. Bij zijn geboorte in 1791 moeten de verwachtingen voor zijn carrière in de tuinarchitectuur hoog zijn geweest, want hij was van twee kanten erfelijk begiftigd. Zijn moeder was de dochter van de bekende - eveneens uit Duitsland afkomstige - tuinarchitect Georg Michael en zijn vader was de tuinarchitect Johann David Zocher senior.

Links, Johann David Zocher jr. (1791-1870) door Coenraad Hamburger 1841, Rijksmuseum. Rechts, Louis Paul Zocher (1820-1915), Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Links, Johann David Zocher jr. (1791-1870) door Coenraad Hamburger 1841, Rijksmuseum. Rechts, Louis Paul Zocher (1820-1915), Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Groot moet de vreugde zijn geweest toen hij op achttienjarige leeftijd de Prix de Paris won, een prijsvraag uitgeschreven door Lodewijk Napoleon. Hij kon daardoor gaan studeren aan de École de Beaux Arts in Parijs. Dit vormt een aanwijzing dat tuinarchitectuur als een volwaardige kunstvorm werd gezien, terwijl het ontwerpen van tuinen voorheen werd geschaard onder het kwekersvak of het hoveniersvak. De talentvolle Johann David won vervolgens de Prix de Rome, waardoor hij aansluitend in Rome zijn opleiding kon voltooien.

In 1817 vestigt Johann David zich in Haarlem waar hij de kwekerij Rozenhagen overneemt van zijn vader, die in dat jaar overlijdt. Johann krijgt dan de voogdij over zijn jongere broer Karel Georg die ook tuinarchitect wordt en aan wie hij steeds meer werk delegeert. Vanaf 1849 gaan vader Johann en zijn zoon Louis Paul Zocher een samenwerkingsverband aan, de firma J.D. en L.P. Zocher. In deze periode wordt het moeilijk te beoordelen wie het ontwerp nu werkelijk heeft gemaakt want de parken blijven alle karakteristieke elementen van voorheen vertonen. Pas na de dood van zijn vader in 1870 gaat Louis Paul nieuwe vormen uitproberen en stapt hij over van de late landschapsstijl op de zogenoemde gemengde stijl, maar bij het Park, aangelegd tussen 1852 en 1862, is daar nog niets van te zien.


Anne Mieke Backer is als landschapshistoricus betrokken bij de renovatie van het Park.

©AMB